Nauki i definicje

Urbanistyka modernistyczna także jest inną niż te charakterystyczne dla potrzebnych epok. Najistotniejszym jej zadaniem w tym okresie jest przede wszystkim ekonomiczne a zarazem sprzyjające zdrowiu i wygodzie projektowanie osiedli mieszkaniowych, a nie samo kształtowanie publicznych przestrzeni i ulicznych wnętrz oraz placów. Moderniści byli między innymi za propagowaniem rozdziału danych funkcji na różne obszary miasta, a więc wyróżnienie części czysto przemysłowej, pod zabudowę mieszkaniową, czy też przeznaczonej na centra handlowe i administracyjne. Modernizm wykształcił wiele koncepcji urbanistycznych, gdzie niektóre z nich są z sobą sprzeczne.

Modernizm jako nurt w architekturze nie posiadał jednego źródła, ale już od samego początku rozwijał się całkowicie niezależnie i torował całkowicie różne nowego drogi w poszczególnych krajach europy oraz ameryki. Między innymi w wielkiej Brytanii rozwijał się ruch, który cały czas dążył do powiązania z sobą różnych dziedzin sztuki oraz rzemiosła właśnie przy wykorzystaniu architektury. Wywarł on między innymi bardzo duży wpływ na liczne debaty dotyczące architektury w miastach europejskich, z czasem jednak zamarł, w czasie dwudziestolecia międzywojennego.

Architekci modernizmu zakładali przede wszystkim, że o pięknie danego budynku stanowi przede wszystkim jego funkcjonalność, a w każdym razie przede wszystkim to czy spełnione zostały podstawowe wymagania co do funkcjonalności obiektu. Jednym z naczelnych haseł modernizmu była słynna maksyma jednego z anglojęzycznych architektów według której forma wynika z funkcji, czy też forma następuje po funkcji. Nowoczesny ruch w architekturze z całą pewnością nie może być zaliczony do jednolitego zjawiska i nie posiadał on także jednoznacznej ideologii. W obrębie modernistycznym wyróżnić można było kilkadziesiąt różnych prądów oraz koncepcji tworzenia nowej i świeżej architektury. Same rozgraniczenia pomiędzy tymi prądami są niejasnymi i czasami różnie, które je odróżniają są bardzo drobne i subtelne. W szerszym znaczeniu pojęcie modernizmu obejmować będzie także tak zwany modernizm romantyczny, czyli architekturę, która skupiać będzie się przede wszystkim na indywidualności danego twórcy. W obrębie poglądów architektonicznych i szeroko rozumianego modernizmu mieścić będzie się jednocześnie sceptyczny humanizm jak i radykalny komunizm. Modernizm zakłada także, że budynek jest jedną i pełną całością i w większości przypadków jego zewnętrzna część jak i wewnętrzna są do siebie dopasowane i spójne, co zmienia się już na przykład w postmodernizmie, który odrzuca taką konieczność.

Opierając się o wiedzę encyklopedyczną modernizm zdefiniować będzie można jako swoista grupę specyficznym prądów architektonicznych na świecie, które rozwijały się w pierwszych latach wieku dwudziestego, do jego połowy. Do głównych założeń modernizmu zaliczyć będzie można przede wszystkim chęć całkowitego porzucenia wcześniejszych stylów, które były popularne przez ostatnie dekady ale także od jakiejkolwiek stylizacji. Architektura modernistyczna kierowała się przede wszystkim nowymi metodami twórczymi, gdzie forma, funkcja oraz konstrukcja posiadały o wiele większe i decydujące znaczenie nad istniejącymi uwarunkowaniami materialnymi. Modernizm rozwijał się w większości krajów europejskich i Ameryce, gdzie z resztą został zapoczątkowany, poza tymi obszarami także można zauważyć jego wpływy, będą one już jednak mniejszymi. Jako, że modernizm jest odejściem od dawnych form tak naprawdę trudno będzie wyróżnić w jego przypadku jeden charakterystyczny styl, gdyż jest to szukanie w architekturze czegoś całkowicie nowego oraz odmiennego, z drugiej jednak strony istniało kilka przyjętych zasad, którymi należało się zawsze kierować.

W czasie gotyku największą uwagę w przypadku budynków i zabudowań świeckich przywiązywano przede wszystkim do wzmocnień fortyfikacji obronnych, tak aby mogły one wytrzymać natarcia coraz bardziej skomplikowanych i zawiłych maszyn oblężniczych. Oprócz tego coraz ważniejszą rolę odgrywać zaczęły w miastach ratusze oraz inne budynki użyteczności publicznej, które spowodowały wykształcenie specyficznej odmiany stylu gotyckiego właśnie charakterystycznej dla zabudowań świeckich. Trzeba będzie jeszcze jednak trochę poczekać, aby budowle świeckie były głównym zagadnieniem w architekturze.

W czasie trwania gotyku najczęściej budowane były kościoły w oparciu o plan bazyliki składającej się z trzech naw, chociaż zachowały się także liczne przykłady, gdzie zastosowanie znajdują rozwiązania czysto halowe. Bazyliki jednak posiadać będą jednak o wiele dłuższy kształt, będą większymi, a ich zwieńczeniem są podłużne prezbiteria. Układ wzbogacają dodatkowo liczne obejścia oraz wieńce kaplic. Fasada zamknięta jest przez jedną, czy też w większości wypadków dwie wieże, na których szczytach obowiązkowo znajdować muszą się dzwony. Czasem spotykane są także rozwiązania gdzie wieże te znajdują się na zakończeniach transeptu, czy też obok niego. W Anglii powtarza się natomiast rozwiązanie, które stosowane było już w okresie romańskim, a natomiast umieszczanie wież na skrzyżowaniu naw głównej i tej poprzecznej. Kościoły, które były wznoszone bardzo często odznaczały się bardzo dużymi rozmiarami. Gotyk w bardzo dużej mierze będzie podkreślał wertykalizm budowli i cechował się szkieletowością konstrukcji. Do charakterystycznych elementów w tym przypadku zaliczyć będzie można łuki przyporowe, ostre łuki posiadające elementy konstrukcyjne oraz sklepienia krzyżowo-żebrowe, co pozwoliło na prawie całkowite wyeliminowanie ściany i zastąpienie jej ogromnymi witrażami na dużych wysokościach. Zawiły i często bardzo różny układ żeber wprowadza do konstrukcji wielu odmian sklepień żebrowych, które zaczynają przybierać coraz bardziej fantazyjne kształty oraz formy, stając się także bardzo dużym walorem estetycznym.

Gotyk posiadać będzie szeroką gamę charakterystycznych dla siebie cech, gdzie rozróżnić będzie trzeba jednak budownictwo sakralne oraz świeckie. Mimo wszystko ten pierwszy typ budownictwa, budownictwa sakralnego, cały czas cieszy się o wiele większa popularnością i to właśnie w przypadku niego wyróżnić będzie można charakterystyczne cechy gotyku, do których zaliczymy przede wszystkim strzelistość kościołów, co sprawia wrażenie jakby wyrywały się one ku górze i chciały unieść do Boga, czy też sięgnąć nieba, by przybliżyć Stwórcę wiernym.

W czasie średniowiecza powstały i spopularyzowały się trzy oddzielne style jeśli chodzi o budowanie i projektowanie obiektów, przede wszystkim tych sakralnych. Wyróżnić możemy następujące po sobie, a mianowicie architekturę przedromańską, romańską oraz gotycką, gdzie ta ostatnia z pewnością posiadała największy wpływ na kształtowanie się kolejnych elementów europejskiej architektury. Każdy z tych stylów przez pewien okres cieszył się swoją popularnością, jednak mimo wszystko najdłuższy okres trwania to właśnie czas kiedy powszechnie znany był gotyk.

Architektura wieków średnich kontynentu europejskiego przede wszystkim opierać będzie się na tym co udało się osiągnąć cesarstwu rzymskiego. Po jego rozpadzie na dwie oddzielne części kształtowały się dwa osobne burty architektoniczne oraz kulturowe bezpośrednio związane także ze sprawami wiary. Okres średniowiecza był specyficznym, bardzo religijnym okresem gdzie stawiano przede wszystkim na sprawy ducha, a nie ciała. Do najważniejszych średniowiecznych budowli zaliczyć będziemy mogli więc przede wszystkim kościoły i wszystkie inne budynki o znaczeniu sakralnym, które przeważnie budowano na planie centralnym. Do jednych z najważniejszych i najbardziej reprezentacyjnych budowli okresu wczesnośredniowiecznego zaliczyć będziemy mogli zaliczyć Hagia Sofia, która wzniesiona została na planie greckiego krzyża, gdzie najwyższy punkt znajduje się w punkcje przecięcia jego ramion. W celach zdobniczych zastosowanie znalazły przede wszystkim różnego rodzaju orientalne motywy, mozaiki i tym podobne. Architektura ta z zewnątrz będzie ciężką, dodatkowo daje niezwykłe poczucie przestrzeni i lekkości konstrukcji w samym wnętrzu. Architektura średniowieczna poprzedzana jest przed architekturę wczesnych chrześcijan, która czasowo tkwić będzie jeszcze w czasach antycznych. W europie zachodniej wyróżnić możemy natomiast trzy różne typy architektury tego okresu.

Odrodzenie nie wprowadziło nowych materiałów do konstrukcji budynków. Nadal wykorzystywane są dwa podstawowe materiały, a mianowicie kamień oraz cegła. Murowane ściany następnie okładane zostają kamiennymi płytami, czy też tynkowane. Jako materiał konstrukcyjny przy budowie stropów natomiast wykorzystuje się drewniane belki. Drewna oraz kamienia używa się przy konstrukcji schodów, balkonów i tym podobnych. Nowością będą jednak sufity, który w większości wypadków pokrywane są zaprawą gipsową, a następnie malowane.